Luật bù giờ trong bóng đá: Cách tính và những điều cần biết

Trong bóng đá, có không ít trận đấu kịch tính và gay cấn nhất lại diễn ra trong những phút cuối cùng. Một trong những yếu tố tạo nên sự hấp dẫn đó chính là “bù giờ” – khoảng thời gian được thêm vào sau khi hiệp chính kết thúc. Vậy luật bù giờ trong bóng đá là gì, được tính như thế nào và có những quy định đặc biệt nào xoay quanh nó? Bài viết dưới đây, bên lề sân cỏ sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm quan trọng này.

Luật bù giờ trong bóng đá là gì?

Bù giờ (tiếng Anh gọi là stoppage time hoặc injury time) là khoảng thời gian mà trọng tài cộng thêm vào cuối mỗi hiệp thi đấu chính thức, bao gồm cả hiệp một và hiệp hai. Mục đích của bù giờ là để “bù lại” quãng thời gian thi đấu bị gián đoạn bởi các tình huống như cầu thủ chấn thương, thay người, khiếu nại, thẻ phạt, ăn mừng khi ấn định tỷ số bóng đá hoặc bất kỳ sự cố nào làm trận đấu bị dừng lại tạm thời.

Thông thường, bù giờ diễn ra ở cuối hiệp 1 và hiệp 2, được công bố bởi trọng tài thứ tư thông qua bảng điện tử. Số phút bù giờ có thể là 1, 2, 3 phút hoặc thậm chí nhiều hơn, tùy theo diễn biến cụ thể trong hiệp đấu.

Theo các trang tin dự đoán bóng đá hôm nay, thời gian bù giờ không được tính bằng máy móc hay hệ thống tự động, mà do trọng tài chính là người quyết định. Trong quá trình điều khiển trận đấu, trọng tài chính sẽ tự tính toán tổng thời gian bị gián đoạn để cộng thêm vào cuối hiệp. Sau đó, trọng tài thứ tư sẽ giơ bảng thông báo số phút bù giờ cho khán giả và hai đội biết. Dù vậy, trọng tài chính vẫn có toàn quyền tăng hoặc giảm thời gian bù giờ thực tế so với con số đã thông báo nếu có những diễn biến bất thường trong thời gian bù giờ đó, chẳng hạn như có thêm tình huống chấn thương, câu giờ hoặc khiếu nại nghiêm trọng.

Cách tính thời gian bù giờ

Thời gian bù giờ không có công thức cố định, nhưng thường được tính dựa trên các yếu tố sau:

• Thời gian thay người: Mỗi lần thay người mất khoảng 30 giây đến 1 phút.
• Chấn thương: Nếu có cầu thủ bị đau và phải được điều trị trên sân, thời gian chăm sóc y tế sẽ được cộng vào.
• Thời gian câu giờ: Những hành động cố tình làm chậm trận đấu của cầu thủ cũng được ghi nhận để bù giờ.
• Kiểm VAR (nếu áp dụng): Tình huống trọng tài xem lại VAR có thể mất từ 30 giây đến vài phút.
• Ăn mừng bàn thắng: Tùy độ dài, nhưng trọng tài cũng cộng thêm nếu thời gian ăn mừng kéo dài.
• Thẻ phạt và tranh cãi: Khi có va chạm hoặc phản ứng, trọng tài tạm dừng để xử lý sẽ được tính vào bù giờ.

Ví dụ, nếu trong hiệp hai có 6 tình huống thay người, một cầu thủ chấn thương mất 2 phút để chăm sóc, cùng với khoảng 1 phút khiếu nại trọng tài, tổng thời gian bù giờ có thể lên đến 5–6 phút.

Luật bù giờ trong bóng đá mới từ FIFA (2022–2023)

Tại World Cup 2022, FIFA đã áp dụng một cách tính bù giờ mới, chủ động cộng thêm chính xác thời gian bóng chết để kéo dài trận đấu đến gần 100 phút mỗi trận. Mục tiêu của FIFA là tăng tổng thời gian bóng “sống” (bóng trong cuộc) thay vì để thời gian bị lãng phí bởi các hành vi câu giờ. Với luật bù giờ mới này, nhiều trận đấu đã có tới 10, thậm chí 15 phút bù giờ, đặc biệt trong hiệp hai. Điều này khiến người hâm mộ chứng kiến nhiều kịch tính hơn, bàn thắng muộn hơn và ít có chỗ cho hành vi trì hoãn thi đấu.

Một số trường hợp đặc biệt liên quan đến bù giờ

Thời gian bù giờ có thể tạo ra những khoảnh khắc khó quên trong lịch sử bóng đá. Không ít bàn thắng quyết định đã được ghi trong thời điểm bù giờ, khiến kết quả trận đấu đảo ngược hoàn toàn. Ví dụ điển hình là trận chung kết Champions League 1999 giữa Manchester United và Bayern Munich, khi MU ghi liền 2 bàn thắng ở phút bù giờ để giành chức vô địch ngoạn mục.

Ngoài ra, trọng tài có thể thổi còi kết thúc trận đấu bất cứ lúc nào sau thời gian bù giờ, không nhất thiết đúng chính xác số phút đã hiển thị. Nếu có một tình huống nguy hiểm hoặc tấn công chưa dứt điểm, trọng tài có thể linh hoạt cho chơi thêm vài giây để đảm bảo sự công bằng.

Xem thêm: Khám phá chi tiết về kỹ thuật bắt bóng của thủ môn

Xem thêm: Cầu thủ nên làm gì khi bị khán giả la ó khi thi đấu

Luật bù giờ trong bóng đá là một phần không thể thiếu để đảm bảo tính công bằng và hợp lý của trận đấu. Không chỉ là yếu tố kỹ thuật, bù giờ còn mang lại cảm xúc mạnh mẽ cho người hâm mộ và là giai đoạn chứng kiến những pha bóng nghẹt thở nhất. Trong bối cảnh bóng đá hiện đại ngày càng chuyên nghiệp, việc hiểu rõ luật bù giờ sẽ giúp bạn cảm nhận trận đấu sâu sắc hơn, và cũng lý giải vì sao “bóng đá không kết thúc cho đến khi trọng tài thổi còi”.